PAMIĘTNIK MAMY
Urlop wychowawczy – nowelizacja przepisów
Często dostaje od was pytania dotyczące urlopu wychowawczego, dlatego informacje poniżej z pewnością przybliżą wam ten temat. Od 1 października 2013 roku obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy, której celem jest dostosowanie do prawa Unii Europejskiej polskich przepisów dotyczących urlopu wychowawczego. Z dłuższych urlopów mogą korzystać nie tylko osoby zatrudnione na etatach, ale wszyscy opłacający składki na ubezpieczenie chorobowe. To np. osoby pracujące na umowach zleceniach czy prowadzące własną działalność. Urlop wychowawczy udzielany jest pracownikowi zatrudnionemu co najmniej 6 miesięcy (do stażu pracy wlicza się wszystkie poprzednie okresy zatrudnienia pracownika) na okres nie dłuższy niż do ukończenia przez dziecko 5 roku życia. Wprowadzone zmiany pozwalają na wykorzystanie w 5 częściach 36 miesięcy urlopu, a w tym co najmniej 1 miesiąc musi być wykorzystany przez drugiego z rodziców. Żadne z rodziców nie może zrzec się tego miesiąca na rzecz drugiego. W przypadku zamiaru skorzystania z pełnego wymiaru urlopu wychowawczego, 35 miesięcy tego urlopu będzie mogła wykorzystać np. mama dziecka, natomiast jeden miesiąc tego urlopu przypadnie jego tacie. Od tej reguły jest odstępstwo i rodzic będzie mógł samodzielnie wykorzystać 36 miesięcy urlopu, jeśli drugi rodzic nie żyje lub gdy nie przysługuje mu władza rodzicielska, został jej pozbawiony albo gdy uległa ona ograniczeniu lub zawieszeniu. W taki sam sposób określono wymiar urlopu w przypadku dziecka niepełnosprawnego. Do 4 miesięcy został wydłużony okres wspólnego korzystania przez rodziców lub opiekunów dziecka z urlopu wychowawczego. Czy tata dziecka może skorzystać z urlopu wychowawczego jednocześnie z mamą tego dziecka? Tak, rodzice lub opiekunowie dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego tzn. zatrudnieni co najmniej 6 miesięcy mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu, jednak maksymalnie przez 3 miesiące. Czy tata dziecka może skorzystać z urlopu wychowawczego, kiedy mama tego dziecka jest na urlopie macierzyńskim, a potem na rodzicielskim? Tak, tata wychowujący dziecko, zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, może skorzystać z urlopu wychowawczego w trakcie korzystania przez mamę dziecka z podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a także z nowego urlopu rodzicielskiego. Czy kobiecie, która urodzi dziecko przebywając na urlopie wychowawczym na poprzednie dziecko przysługuje dodatkowy urlop macierzyński oraz urlop rodzicielski? To zależy od sytuacji: Tak, jeżeli kolejne dziecko urodzi się w końcowym okresie urlopu wychowawczego i po jego zakończeniu kobiecie będzie przysługiwać jeszcze prawo do urlopu macierzyńskiego na nie. Wówczas, bezpośrednio po tym urlopie, może ona na swój pisemny wniosek skorzystać najpierw z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a następnie z urlopu rodzicielskiego. Urlopy te może wykorzystać również tata dziecka albo oboje rodzice mogą się nimi podzielić. Nie, jeżeli taka kobieta zakończyłaby pobieranie zasiłku macierzyńskiego na kolejne dziecko przed zakończeniem urlopu wychowawczego, ponieważ korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego jest możliwe tylko bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim. Tym samym nie może także korzystać z urlopu rodzicielskiego. Czy w myśl nowej ustawy kobieta, która urodzi dziecko przebywając na urlopie wychowawczym na poprzednie dziecko, ma prawo do zasiłku za pełny wymiar urlopu macierzyńskiego, czyli w przypadku urodzenia jednego dziecka za 20 tygodni, a nie jak wcześniej za 18? Tak, ma prawo do zasiłku za okres odpowiadający części obligatoryjnej urlopu macierzyńskiego, czyli 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka oraz odpowiednio 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci, 33 – trojga, 35 – czworga, 37 – pięciorga i większej liczby dzieci. A czy ma również prawo do zasiłku za podwyższony wymiar dodatkowego urlopu macierzyńskiego, jeśli i ten przypada w trakcie urlopu wychowawczego na poprzednie dziecko? Tak, począwszy od 17 czerwca 2013 r. ma takie prawo. Jaka jest różnica między urlopem rodzicielskim a wychowawczym? Podstawowe różnice między nowym urlopem rodzicielskim a urlopem wychowawczym dotyczą odpłatności za te urlopy oraz czasu i sposobu ich wykorzystywania. Urlop rodzicielski jest urlopem płatnym, w trakcie którego przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 80 % lub 60 %, urlop wychowawczy – urlopem bezpłatnym. Czas wykorzystywania urlopu rodzicielskiego został ściśle określony: urlop ten musi następować bezpośrednio po skorzystaniu z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Natomiast urlop wychowawczy można wykorzystywać w dowolnym terminie od narodzin dziecka do ukończenia przez nie 5 roku życia. Urlop rodzicielski w wymiarze do 26 tygodni można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, następujących bezpośrednio po sobie i nie krótszych niż 8 tygodni każda. Urlop wychowawczy w wymiarze do 3 lat – w czterech częściach, dowolnej długości, pomiędzy którymi mogą wystąpić przerwy. Czy w takiej sytuacji przysługuje też prawo do zasiłku za urlop rodzicielski? Tak, osoba przebywająca na urlopie wychowawczym ma prawo do zasiłku również za okres odpowiadający urlopowi rodzicielskiemu, czyli 26 tygodni, niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie. Czy podczas urlopu wychowawczego można pracować u dotychczasowego pracodawcy? Tak, w czasie urlopu wychowawczego można podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego pracodawcy, jeżeli nie przeszkadza to w sprawowaniu osobistej opieki nad dzieckiem. Z jakiego urlopu i w jakim wymiarze może skorzystać tata dziecka (w sytuacji, gdy mama tego dziecka wróci do pracy i to on będzie się nim opiekował), który przebywa na urlopie wychowawczym na poprzednie dziecko? W takiej sytuacji tata przebywający na urlopie wychowawczym na poprzednie dziecko może zrezygnować z tego urlopu, a następnie skorzystać z części podstawowego urlopu macierzyńskiego. Mowa tu o części pozostałej po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni podstawowego urlopu macierzyńskiego przez mamę dziecka. Bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim może natomiast skorzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim z nowego urlopu rodzicielskiego. Czy tata dziecka może skorzystać z urlopu wychowawczego jednocześnie z mamą tego dziecka? Tak, rodzice lub opiekunowie dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego tzn. zatrudnieni co najmniej 6 miesięcy mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu, jednak maksymalnie przez 3 miesiące. Czy tata dziecka może skorzystać z urlopu wychowawczego, kiedy mama tego dziecka jest na urlopie macierzyńskim, a potem na rodzicielskim? Tak, tata wychowujący dziecko, zatrudniony co najmniej 6 miesięcy, może skorzystać z urlopu wychowawczego w trakcie korzystania przez mamę dziecka z podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a także z nowego urlopu rodzicielskiego. źródło: rodzina.gov.pl A czy Ty zdecydowałaś się na urlop wychowawczy?